Hoe vaak liep ik al niet langs de Rijnstrangen. Misschien wel honderd keer. Een gebied waar de Rijn zijn de rauwe sporen achterliet. Heen en weer was hier onontkoombaar want veel mogelijkheden om een rondje te maken waren er niet. Eind vorig jaar is het gebied voor de avontuurlijke wandelaar opengelegd. Het levert een verassende nieuw perspectief op.
De dorpen in de Lopikerwaard zijn kilometers lang en maar twee huizen breed. Daartussen strekt de polder zich oneindig uit in niets verhullend licht. Onder de strak blauwe lucht liggen smalle stroken groen opgedeeld door het zilvergrauw van brede sloten.
Een wandeling van 18 km van Cabauw naar Oudewater door het veenweidelandschap van het Groene Hart met routebeschrijving, foto's, kaart en achtergrondverhaal.
Ergens onder Bretagne hangt de Dollard op zijn kop tegen de Atlantische Oceaan. Net als in Groningen is ook deze Dollard omringd door een lappendeken van polders die in de loop der eeuwen aan elkaar zijn gezet. De oudste polders zijn een wirwar van sloten en bomen, de jongste langs de baai van Anguillon zijn de meest weidse polderlandschappen die wij ooit zagen.
Waar de Rijn ons land binnen stroomt is altijd veel om water te doen geweest. Wie hield het langst droge voeten, de Duitse Duffelt of de Nederlandse Cirkul van Ooij? Door klimaatsverandering dreigen de polders in de toekomst weer onder water te lopen. Zullen de dorpen, net zoals het Duitse Schenkenschanz, als eilandjes in een watervlakte komen te liggen?
Uitdijende dokken slokken de Vesting van Antwerpen op. Wij zochten, in een gebied waar waakvlammem hoog oprijzen boven de haven, naar Hollandse forten en de resten van een waterlinie. Geen omgeving om te wandelen zou je denken, maar toch voelde het er weids en avontuurlijk. En we vinden de enige drie kilometer liniedijk buiten Nederland.
Ik worstel en kom boven. Langs de zuidkust van Schouwen zijn de lidtekens van het wankele evenwicht tussen mens en water goed zichtbaar. Van de Middeleeuwen tot nu. Het water nam bij vliegende storm, maar ook als de zee glad was. We wandelden 22 km van Neeltje Jans naar Zierikzee.
In 1621 legden Nederlandse Remonstranten de eerste steen voor Friedrichstadt. Hertog Friedrich III lokte Hollands kapitaal en kennis met godsdienstvrijheid en de mogelijkheid om te investeren in drooglegging van meren, turfwinning en bedijking van kwelders. Hollandse ondernemers investeerden in enkele projecten die net zulke luchtbellen bleken als veel huidige internetfondsen.
Waar moet je heen in een land zonder woeste bergen en donkere wouden? Het Oldambt levert het antwoord. In die uithoek van Oost-Groningen vind je eindeloos land en brede horizonten. De weersvoorspelling voor dit wandelweekend klinkt onheilspellend: hagel, sneeuw, onweer en felle wind. Weer dat past bij een grimmig stukje Nederland.
Verschenen in Noorderbreedte 2002-5
De Moeren, een drooggemalen meer in West-Vlaanderen, heeft kaarsrechte sloten en wegen. Samenn een patroon van vierkanten, dat je verder alleen in de Hollandse polders de Beemster en Borsele vindt. Ploegde de boer in de Beemster na drooglegging rustig voort, in de Frans-Belgische grensstreek werd het land steeds weer onder water gezet om omliggende stadjes zich beschermen tegen de vijand.
In december 1999 is de Beemster, een drooggemalen meer bij Purmerend door de Unesco op de Werelderfgoedlijst geplaatst. Veel hebben we daar gewandeld, maar altijd hoog langs haar grillige rand: de oever van wat ooit het Beemstermeer was. We keken neer op strak geordend land, waar wegen en sloten als langs een liniaal leken getrokken. Nu moeten we de Kuil ook maar eens in.