In 1621 legden Nederlandse Remonstranten de eerste steen voor Friedrichstadt. Hertog Friedrich III lokte Hollands kapitaal en kennis met godsdienstvrijheid en de mogelijkheid om te investeren in drooglegging van meren, turfwinning en bedijking van kwelders. Hollandse ondernemers investeerden in enkele projecten die net zulke luchtbellen bleken als veel huidige internetfondsen.
Waar moet je heen in een land zonder woeste bergen en donkere wouden? Het Oldambt levert het antwoord. In die uithoek van Oost-Groningen vind je eindeloos land en brede horizonten. De weersvoorspelling voor dit wandelweekend klinkt onheilspellend: hagel, sneeuw, onweer en felle wind. Weer dat past bij een grimmig stukje Nederland.
De Moeren, een drooggemalen meer in West-Vlaanderen, ligt er op de kaart bij als een opengeslagen meetkunde boek. Kaarsrechte sloten en wegen vormen een patroon van vierkanten. Als op een Mondriaan. Vierkanten vind je verder alleen in de Hollandse polders de Beemster en Borsele. Ploegde de boer in de Beemster na drooglegging rustig voort, in de Frans-Belgische grensstreek werden het land steeds weer onder water gezet.
Nederland is het polderland bij uitstek. Ook in het buitenland is dat bekend. In december 1999 is de Beemster, een drooggemalen meer tussen Purmerend en Alkmaar door de Unesco op de Werelderfgoedlijst geplaatst. Veel hebben we daar gewandeld, maar altijd hoog langs haar grillige rand: de oever van wat ooit het Beemstermeer was. We keken neer op strak geordend land, waar wegen en sloten als langs een liniaal leken getrokken.
In 1106 sloot de aartsbisschop van Bremen een overeenkomst met vier Utrechtenaren voor de ontginning van het laagveenmoeras bij zijn stad. Het landschap van de "Hollandse" polders Blockland, Hollerland, en Sankt Jürgensland vertoont een treffende gelijkenis met het veenweidegebied waar zij vandaan kwamen. Wij liepen van Bremen naar het dorp Worpswede over dijken langs veen- en getijdenriviertjes.
In een glas-in-loodraam van de reusachtige kathedraal van Ely is een Nederlandse spreuk verwerkt: Niet Zonder Arbyt. Het raam herinnert aan de activiteiten van de Royal Airforce tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het vlakke terrein in East Anglia vormde een ideale uitvalsbasis voor de bombardementen op Duitsland.
